Τι είναι τα ΔΗΜ.Ω.Σ.; Είναι ιδιωτικά σχολεία; Έχουν δίδακτρα;
Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. είναι δημόσια σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Γυμνάσια και Λύκεια) και η φοίτηση σε αυτά θα είναι απολύτως δωρεάν. Θα ακολουθούν το πρόγραμμα των Πρότυπων Σχολείων, δίνοντας έμφαση στις ανθρωπιστικές, θετικές και κοινωνικές επιστήμες, στις καλές τέχνες, στην ψηφιακή παιδεία και στη συναισθηματική και κοινωνική νοημοσύνη. Για την επίτευξη των στόχων, εκτός από το ωρολόγιο πρόγραμμα που ισχύει για τα Πρότυπα Σχολεία, θα λειτουργούν Όμιλοι και Σύνολα, με πρόσθετα αντικείμενα στις θετικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, στις γλώσσες, στην τέχνη, στον πολιτισμό και στον αθλητισμό. Στους Ομίλους θα πραγματοποιούνται καινοτόμες δράσεις, ενισχυτική διδασκαλία και προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις.
Παρά τις ομοιότητες με τα Πρότυπα Σχολεία, το δίκτυο των ΔΗΜ.Ω.Σ. διαμορφώνει έναν νέο τύπο δημόσιου σχολείου με κοινωνικό χαρακτήρα, που δίνει περισσότερες ευκαιρίες πρόσβασης σε σύγχρονα και αναβαθμισμένα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα σε μαθητές περιοχών που αντιμετωπίζουν σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις.
Σε ποιες περιοχές θα λειτουργήσουν τα ΔΗΜ.Ω.Σ.;
Από το σύνολο των 22 σχολικών μονάδων του δικτύου των ΔΗΜ.Ω.Σ., τα 10 (Γυμνάσια και Λύκεια) θα λειτουργήσουν στην Περιφέρεια Αττικής και τα 12 στην υπόλοιπη Ελλάδα. Τον Σεπτέμβριο του 2025 θα λειτουργήσουν οι πρώτες 12 σχολικές μονάδες (6 Λύκεια, 6 Γυμνάσια) στον Κολωνό, το Μενίδι, το Περιστέρι (Περιφέρεια Αττικής), την Ξηροκρήνη (Περιφέρεια Κεντρική Μακεδονίας), την Κοζάνη (Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας) και την Ξάνθη (Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης).
Βασικό κριτήριο επιλογής ήταν η ενίσχυση περιοχών με πληθυσμό τουλάχιστον 70.000 κατοίκων, οι οποίες αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Προϋπόθεση ήταν επίσης να μην υπάρχουν άλλα πρότυπα ή πειραματικά σχολεία σε κοντινή απόσταση, ενώ ρόλο έπαιξε και η γεωγραφική εγγύτητα των Γυμνασίων και Λυκείων που επελέγησαν, ώστε να διευκολύνεται η μεταξύ τους συνεργασία καθώς και η συνεργασία τους με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα.
Η τελική απόφαση για τις περιοχές ελήφθη ύστερα από στενή συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και του Ιδρύματος Ωνάση.
Δείτε τα σχολεία που θα λειτουργήσουν για πρώτη φορά ως ΔΗΜ.Ω.Σ. εδώ.
Πώς διοικούνται τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία; Παρεμβαίνει το Ίδρυμα Ωνάση στη λειτουργία τους και στο περιεχόμενο της διδασκαλίας;
Το Ίδρυμα Ωνάση δεν παρεμβαίνει στη λειτουργία και στο περιεχόμενο της διδασκαλίας των σχολείων. Το δίκτυο των ΔΗΜ.Ω.Σ. διοικείται από εννιαμελή Επιτροπή, στην οποία πέντε μέλη ορίζονται από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού. Τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη υποδεικνύονται από το Ίδρυμα Ωνάση.
Την ευθύνη για την καθημερινή λειτουργία των ΔΗΜ.Ω.Σ. έχουν: α) ο/η Διευθυντής/Διευθύντρια β) ο/η Υποδιευθυντής/Υποδιευθύντρια και γ) ο Σύλλογος Διδασκόντων. Οι σχολικές μονάδες που εντάσσονται στο δίκτυο υπάγονται διοικητικά στην οικεία Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Ποιος είναι ο στόχος των ΔΗΜ.Ω.Σ.;
- Η υλοποίηση των αρχών και κατευθύνσεων του σύγχρονου σχολείου του 21ου αιώνα, με έμφαση στις ανθρωπιστικές, θετικές και κοινωνικές επιστήμες, τις καλές τέχνες, την ψηφιακή παιδεία και τη συναισθηματική και κοινωνική νοημοσύνη, με στόχο τη διαμόρφωση ολοκληρωμένων δημοκρατικών πολιτών.
- Η παροχή δημόσιας δωρεάν παιδείας υψηλής ποιότητας με στόχο την ολόπλευρη, αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη και καλλιέργεια των μαθητών.
- Η προαγωγή του διαλόγου, της ελεύθερης σκέψης, της ισότητας και του σεβασμού της ετερότητας σε όλες τις μορφές.
- Η προαγωγή της επιστημονικής έρευνας στην εκπαίδευση και της εφαρμογής της στην πράξη, σε συνεργασία με άλλους εκπαιδευτικούς και κοινωνικούς φορείς, σε ό,τι αφορά τη διδακτική των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων, τον ψυχοπαιδαγωγικό τομέα, καθώς και την οργάνωση, διοίκηση, αξιολόγηση και διαχείριση σχέσεων στο επίπεδο της σχολικής μονάδας.
- Η προαγωγή της κατάρτισης των μαθητών στην ψηφιακή τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη.
- Η προαγωγή της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και της αριστείας, τόσο μέσω του υποχρεωτικού ημερήσιου προγράμματος όσο και με τη δημιουργία των Ομίλων και Συνόλων.
- Η υλοποίηση καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων με αξιοποίηση βιωματικών μεθόδων διδασκαλίας και άλλων πρωτοποριακών διδακτικών πρακτικών και δράσεων.
- Η παροχή δυνατότητας ψηφιακής, εξ αποστάσεως και υβριδικής μάθησης.
- Η προώθηση της πολυγλωσσίας.
Πώς λειτουργούν τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία με τους Ομίλους και τους Συλλόγους;
Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. ακολουθούν το πρόγραμμα των Πρότυπων Σχολείων, όπως αυτό δύναται να τροποποιηθεί από τη Διοικούσα Επιτροπή των ΔΗΜ.Ω.Σ. Η φοίτηση είναι απολύτως δωρεάν. Στα ΔΗΜ.Ω.Σ. δίνεται έμφαση στις ανθρωπιστικές, θετικές και κοινωνικές επιστήμες, στις καλές τέχνες, στην ψηφιακή παιδεία και στη συναισθηματική και κοινωνική νοημοσύνη. Για την επίτευξη των στόχων, εκτός από το ωρολόγιο πρόγραμμα που ισχύει για τα Πρότυπα Σχολεία, λειτουργούν Όμιλοι και Σύνολα, με πρόσθετα αντικείμενα στις θετικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, στις γλώσσες, στην τέχνη, στον πολιτισμό και στον αθλητισμό.
Πιο αναλυτικά, στους Ομίλους δίνεται έμφαση σε γνωστικούς τομείς όπως είναι τα μαθηματικά, οι φυσικές επιστήμες, η επιστήμη υπολογιστών και η ψηφιακή τεχνολογία, οι ανθρωπιστικές επιστήμες και κυρίως η ελληνική γλώσσα (δημοτική και αρχαία ελληνική), η ελληνική και ξένη λογοτεχνία και γραμματεία, οι ξένες γλώσσες, η ιστορία, η ρητορική, η επιχειρηματολογία, η περιβαλλοντική εκπαίδευση, καθώς και λοιπά πεδία όπως είναι τα εικαστικά, η μουσική, το θέατρο και ο αθλητισμός.
Στο πλαίσιο των Ομίλων, γίνεται επίσης συστηματική προετοιμασία για τις Πανελλαδικές εξετάσεις, για τους μαθητές της Β’ και Γ’ Λυκείου.
Τα Σύνολα εστιάζουν στη δημιουργία ή ερμηνεία ενός ή περισσότερων καλλιτεχνικών έργων, κυρίως μουσικών, θεατρικών, παραστατικών ή άλλων.
Η συμμετοχή των μαθητριών και μαθητών στους Ομίλους και τα Σύνολα είναι υποχρεωτική για τουλάχιστον 10 εκπαιδευτικές ώρες εβδομαδιαίως, καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ενώ η πρόσβαση στους Ομίλους και στα Σύνολα είναι ελεύθερη μετά το μεσημέρι και για μαθητές και μαθήτριες άλλων δημόσιων σχολείων της περιοχής που επιθυμούν να συμμετάσχουν.
Θα αλληλεπιδρούν τα ΔΗΜ.Ω.Σ. με τα υπόλοιπα δημόσια σχολεία της περιοχής;
Ένας σημαντικός στόχος των ΔΗΜ.Ω.Σ. είναι η ώσμωση με τα υπόλοιπα δημόσια σχολεία της περιοχής, που θα βοηθήσει συνολικά στην αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης. Στους Ομίλους και τα Σύνολα μπορούν να συμμετέχουν και μαθητές άλλων δημόσιων σχολικών μονάδων της ίδιας γεωγραφικής περιοχής, κατόπιν αίτησης και έγκρισής τους από τον Διευθυντή ή τη Διευθύντρια των ΔΗΜ.Ω.Σ.
Πώς θα εισάγονται οι μαθήτριες και μαθητές στα ΔΗΜ.Ω.Σ.;
Από τη φετινή χρονιά, θα υπάρχει ενιαία πλατφόρμα για τις ηλεκτρονικές αιτήσεις εισαγωγής μαθητών στην Α΄ Γυμνασίου και στην Α΄ Λυκείου για τα Πρότυπα, τα Πειραματικά, τα Εκκλησιαστικά και τα ΔΗΜ.Ω.Σ.
Υπογραμμίζεται ότι τα θέματα των εξετάσεων για τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία θα έχουν κοινά θέματα για όλους, ενώ τα θέματα θα διανεμηθούν ταυτόχρονα μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Η τελική κατάταξη όσων επιλεγούν διαμορφώνεται βάσει και γεωγραφικού παράγοντα. Το κατ’ ελάχιστο ποσοστό επιλογής μαθητών από τη δημοτική ενότητα στην οποία υπάγεται το κάθε ΔΗΜ.Ω.Σ. κυμαίνεται από σαράντα τοις εκατό (40%) έως εξήντα τοις εκατό (60%) του συνολικού αριθμού των εισακτέων του. Στην ίδια κατεύθυνση, για τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας των ΔΗΜ.Ω.Σ. διευκολύνεται η εισαγωγή για τα μικρότερα αδέλφια μαθητών και μαθητριών που φοιτούν ήδη στις συγκεκριμένες εκπαιδευτικές μονάδες.
Ποιες είναι, με βάση τη σύμβαση, οι υποχρεώσεις του Ιδρύματος Ωνάση;
Το Ίδρυμα Ωνάση, μέσω δωρεάς συνολικού ύψους 160 εκατομμυρίων ευρώ για 12 σχολικά έτη, καλύπτει τον εξοπλισμό και την κτιριακή αναβάθμιση των υφιστάμενων κτιριακών υποδομών των 22 σχολικών μονάδων. Διαθέτει έως 1.000.000 ευρώ ανά σχολική μονάδα για την αναβάθμιση και βελτίωση των υποδομών και έως 500.000 ευρώ ανά σχολική μονάδα και ανά σχολικό έτος για την ενίσχυση δράσεων και την κάλυψη δαπανών. Ακόμα, το Ίδρυμα Ωνάση διαθέτει το ποσό των 6 εκατομμυρίων ευρώ για την κάλυψη έκτακτων δαπανών που θα προκύψουν από τη λειτουργία του δικτύου των Δημόσιων Ωνάσειων Σχολείων.
Το Ίδρυμα Ωνάση καλύπτει την πρόσθετη αμοιβή των εκπαιδευτικών και του διοικητικού προσωπικού των ΔΗΜ.Ω.Σ. για την επιπλέον απασχόλησή τους πέραν του ωραρίου τους, αλλά και τις δαπάνες για τη λειτουργία των Ομίλων και των Συνόλων. Το Ίδρυμα Ωνάση καλύπτει τις δαπάνες για την ανάπτυξη και επιμόρφωση του εκπαιδευτικού προσωπικού μέσω της συμμετοχής σε εκπαιδευτικά προγράμματα στην Ελλάδα ή το εξωτερικό αλλά και για υποτροφίες.
Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του Ελληνικού Δημοσίου;
Πέρα από τη δωρεά του Ιδρύματος Ωνάση, το χρηματοδοτικό πλαίσιο των ΔΗΜ.Ω.Σ. είναι ίδιο με αυτό των Πρότυπων Σχολείων. Η μισθοδοσία του εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού καλύπτεται από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και τα πάγια λειτουργικά έξοδα από τους Δήμους στους οποίους ανήκουν.
Από πότε ισχύει η σύμβαση;
Η σύμβαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, στις 30 Ιανουαρίου 2025. Πρόκειται για μια σύμπραξη μεταξύ του Ιδρύματος Ωνάση και του Ελληνικού Δημοσίου, κατά το επιτυχημένο πρότυπο του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου. Το 2018, η «Κύρωση Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του Κοινωφελούς Ιδρύματος “ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Σ. ΩΝΑΣΗΣ”, του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου (Ω.Κ.Κ.) και του Ελληνικού Δημοσίου» ψηφίστηκε (27 Σεπτεμβρίου 2018) με ευρεία πλειοψηφία και τη στήριξη των κομμάτων ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΝΔ, Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι.
Ποια είναι τα οφέλη για τις μαθήτριες και τους μαθητές της κάθε περιοχής αλλά και για τις τοπικές κοινωνίες;
Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. δημιουργούν πολλαπλασιαστικό όφελος για τις μαθήτριες και τους μαθητές αλλά και για τις τοπικές κοινωνίες, καθώς:
- Τα σχολεία αναβαθμίζονται: Οι υφιστάμενες σχολικές υποδομές αναβαθμίζονται για να προσφέρουν μια πιο σύγχρονη μαθησιακή εμπειρία. Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. εξοπλίζονται με τεχνολογία αιχμής, βελτιωμένα εργαστήρια και ανακαινισμένα κτίρια, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που ενισχύει την εκπαιδευτική εμπειρία των μαθητών και μαθητριών.
- Οι Όμιλοι και τα Σύνολα ανοίγουν ορίζοντες σε τομείς όπως οι επιστήμες, η ελληνική γλώσσα, η ψηφιακή τεχνολογία, οι ξένες γλώσσες, οι τέχνες, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός.
- Η φοίτηση παραμένει απολύτως δωρεάν: Δεν προβλέπονται δίδακτρα. Παρέχεται δωρεάν πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό, εξωσχολικές δραστηριότητες και όλο τον απαραίτητο υλικοτεχνικό εξοπλισμό.
- Παρέχεται ενισχυτική διδασκαλία για τις Πανελλαδικές: Θα παρέχεται επιπλέον υποστήριξη στους μαθητές που προετοιμάζονται για τις Πανελλαδικές εξετάσεις, με στόχο την ενίσχυση των γνώσεών τους.
- Η εισαγωγή γίνεται με ειδικές εξετάσεις που δεν αφορούν μόνο γνώσεις: Για τους νέους μαθητές στην Α’ Γυμνασίου και Α’ Λυκείου θα πραγματοποιούνται κατατακτήριες εξετάσεις, όπως στα Πρότυπα Σχολεία. Ωστόσο, σε διαφοροποίηση από αυτά, θα εισαχθεί ένα επιπλέον τεστ δεξιοτήτων που θα αναδεικνύει μαθητές με ικανότητες και θέληση, ακόμα κι αν δεν έχουν τη δυνατότητα πλήρους προετοιμασίας.
- Παρέχεται δωρεάν προετοιμασία για εξετάσεις μέσω ψηφιακού φροντιστηρίου: Μαθητές της ΣΤ’ Δημοτικού και της Γ’ Γυμνασίου θα έχουν την ευκαιρία να προετοιμαστούν αποτελεσματικά για τις κατατακτήριες εξετάσεις δωρεάν μέσα από εκπαιδευτικό υλικό και ενδεικτικά παραδείγματα τεστ δεξιοτήτων από το Ψηφιακό Φροντιστήριο του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
- Δίνεται προτεραιότητα στην τοπική κοινωνία: Κατ’ ελάχιστο 40-60% των μαθητών που θα φοιτούν στα ΔΗΜ.Ω.Σ. θα προέρχονται από το δημοτικό διαμέρισμα όπου λειτουργεί το κάθε ΔΗΜ.Ω.Σ.
- Εξασφαλίζεται η προσβασιμότητα για όλους: Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. θα διασφαλίζουν την πρόσβαση για άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ). Για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, θα παρέχεται υποστήριξη από ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.
- Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. παραμένουν ανοιχτά στην τοπική κοινωνία: Επιτρέπεται στους μαθητές από άλλα δημόσια σχολεία της περιοχής να συμμετέχουν στους Ομίλους και τα Σύνολα. Η παρουσία τους θα συμβάλει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στις περιοχές όπου λειτουργούν.
Τι θα συμβεί με τους μαθητές και τις μαθήτριες που ήδη φοιτούν στα σχολεία που έχουν επιλεγεί να μετατραπούν σε ΔΗΜ.Ω.Σ.;
Οι μαθητές και οι μαθήτριες που ήδη φοιτούν στα ΔΗΜ.Ω.Σ. παραμένουν στο σχολείο τους μέχρι την αποφοίτησή τους, απολαμβάνοντας την ποιότητα του αναβαθμισμένου σχολείου, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για τη διευκόλυνση εισαγωγής των νεότερων αδελφών τους. Μόνο για τους νέους μαθητές στην Α’ Γυμνασίου και Α’ Λυκείου θα διεξάγονται κατατακτήριες εξετάσεις.
Ποια είναι η πρόβλεψη για τους εκπαιδευτικούς που ήδη διδάσκουν στα συγκεκριμένα σχολεία; Πώς θα επιλέγεται το εκπαιδευτικό προσωπικό μετά την έλευση της μεταβατικής διετίας;
Οι εκπαιδευτικοί που ήδη διδάσκουν στα συγκεκριμένα σχολεία τα οποία θα αποτελέσουν το δίκτυο των ΔΗΜ.Ω.Σ. παραμένουν στις θέσεις τους για δύο χρόνια και έχουν το δικαίωμα να συνεχίσουν στην ίδια σχολική μονάδα, εφόσον το επιθυμούν και αξιολογηθούν θετικά μέσα από τη διαδικασία αξιολόγησης που ήδη προβλέπεται στα Δημόσια Σχολεία. Στο διάστημα αυτό των 2 ετών θα τους δοθεί η δυνατότητα να παρακολουθήσουν δωρεάν μαθήματα επιμόρφωσης. Σε περίπτωση που δεν επιθυμούν να παραμείνουν, θα έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν άλλη οργανική θέση στην ίδια διεύθυνση κατά προτεραιότητα και χωρίς χρονικό περιορισμό.
Το εκπαιδευτικό προσωπικό των ΔΗΜ.Ω.Σ. θα επιλέγεται με παρόμοια διαδικασία που ακολουθείται για το εκπαιδευτικό προσωπικό των Πρότυπων Σχολείων.
Το ωράριο των εκπαιδευτικών που θα υπηρετήσουν στα ΔΗΜ.Ω.Σ. δεν θα υπερβεί το καθορισμένο. Για τη συμμετοχή τους στους Ομίλους, θα λαμβάνουν επιπλέον αμοιβή ύψους 320 € για 6 ώρες την εβδομάδα από το Ίδρυμα Ωνάση, ενώ θα έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένα δωρεάν προγράμματα επιμόρφωσης.
